2 Haftanın Özeti (6 – 19 Nisan 2015)

Önceki haftadan beri akıl almaz şeylerle uğraşıyorum. Bunların arasında en yorucu olanları ise ev taşımak ve hastalıkla mücadele etmek. Daha birçok şey olsa da birkaçı işle alakalı olduğu için es geçelim onları. Ancak 6 – 12 Nisan arası haftanın özetini yazmayacağım sanıyorsanız yanılıyorsunuz. Öyle çok uzun uzadıya grafikli, görselli bir şey yazmayacağım ama kısa kısa özet şeklinde kaçırdığım haftaya da bir göz atalım hızlıca.

6 – 12 Nisan 2015 Haftanın Özeti:

Teknoloji:

• Işid/İD ya da her neyse artık geçtiğimiz hafta Fransa‘da devlet televizyonunu hack’lemeyi başardı. TV yayınını sekteye uğrattıkları gibi sosyal medya hesaplarından da sürekli propaganda yayınları yaptılar. IŞİD siber ortamda da rahatsızlık vermeye devam ediyor.
• Bundan asıl önemlisi Facebook, YouTube ve Twitter’ı engelleyen bir devletimiz var. Yayın yasağını tüm tvlere ve basın kuruluşlarına geçmişlerken bir de internete yasak getirdiler savcının öldürülmesi konusunda. Hatta bi ara Google‘ı bile engellemeyi düşünmüşler de muhtemelen o sırada içlerinden biri “yok artık ali sami” tepkisi vererek durdurdu. Şirketler yasaklı içerikleri kaldırınca erişimler açıldı da tüm alan adını engellemek nedir? Hani vardı ellerinde url engelleme sistemi?
• Apple Watch ön siparişte tükendi. 6 saatte 950 binden fazla ön sipariş alındı ve satışlar kapandı. Bir taneyle yetinilmemiş alınırken. İkişer üçer alınmış sürekli. Tarihin en kötü cihazlarından biri ama marka algısı öyle bir yerleşmiş ki kimse seslendiremiyor. Seslendirene de sövülüyor. Garip.
• Yeni Macbook‘lar Türkiye’de de satışa çıktı bu arada. Kaç para kardeşim bi macbook diyorsanız şuradan öğrenin derim.
• Kampanya yaparken nelere dikkat etmeli? LG yeni telefonunu tanıtmak için yeni bir kampanya bülteni geçti. 50 kişiye denettireceklermiş telefonlarını ama bunun için dıdısının dıdısını yaptırmaya çalışıyorlar. O 50 kişiden biri olmak isteyen 500 kişi haricinde kimsenin ilgisini çekebileceğini sanmıyorum. İlk başta 500 bin kişiye ulaştın bültenle de her dıdıda 10 kat azaldı ilgi. Neyse lansmanı var bu ay sonunda. Toplantılardan fırsat bulursam katılırım gibi.
• Microsoft, otizmli çalışan istihdam edecekmiş. Matematik yeteneklerinin üst düzey olduğu belirlenen otizmli insanları işe alacaklarmış. Detaylı bilgim olmasa da otizmin hastalık kategorisinden çıkartılacağı zamanları görecekmişiz gibi geliyor. Beyinlerinin nasıl çalıştığını bilmiyoruz ve bizden farklı çalışıyorlar diye hasta oldukları anlamına gelmiyor. Neyse daha fazla bilmiş cahilliği yapmayayım.
• Xiaomi, öyle bi kampanya düzenledi ki 24 saatte 2 milyon telefon satmayı başardı. Nasıl mı? Detaylar burada.

İnternet

• Erişim engelleri can sıkıyor, internet yasası geçti, bu iş böyle sürmeye devam edecek orası kesin. Can sıkıcı işler hep. Geniş bant bağlantısı yaygınlaşsa da herkes 5 dolar verip VPN üzerinden dünyaya bağlanabilse. Ne diyelim ülkeden sanal olarak çıkmak için bile daha fazla para ödememiz gerekiyor.
• Twitter‘ı sürekli birileri almaya çalışıyor da kim başarılı olacak orası muamma. Bi yandan Google diğer yandan Facebook yokluyor 2008’den beri. Yahoo bile arada yoklamıştı belki bi saflıklarını denk getirir de çökeriz diye.
• Facebook Messenger platformu ayrı olarak tanıtılalı 3 hafta falan oluyor. Messenger bunun ilk ayağı olarak da Messenger’ı web tabanlı hale getirdi.
• YouTube reklamsız ve paralı üyelikli bir sistem üzerinde çalıştığını açıkladı. Bunun için video içerik sağlayıcılara da mesaj geçmiş “hacılar biz de para kazanalım azcık” diye. Bi türlü kar edemiyorlardı. Bu sayede sonunda kar edecekler gibi. Ben de ciddi ciddi almayı düşünüyorum. Nicolas Jaar dinlerken arada Yalın’ın yaz şarkısı çıkmamalı reklam olarak.
• Twitter sonunda doğru yolu buldu ve yorum eklemek istediğimiz retweet’leri karakter eksiltmeden yorum ekletmeye başladı.
• LinkedIn, online eğitim platformu Lynda.com’u satın aldı. 1,2 milyar dolara satın aldıkları bu platformla yakında LinkedIn üzerinden online eğitim sertifikalı profiller görmeye başlayacağız gibi.
• LinkedIn’le ilgili geçtiğimiz günlerde bir infografik geçti elime. Türkiye kullanım verilerini içeriyordu bu infografik ama LinkedIn merkez ofisten henüz izin kopartamadıkları için yayından almak zorunda kaldık. Kabaca 4.5 milyon kayıtlı kullanıcımız var Türkiye’den. Genelde pazarlamacıların yoğunluğu var bu sosyal platformda.
• Boyner‘in sahibi olduğu Morhipo, Limango’nun kapatılmasının hemen ardından 150 milyon liralık yatırım alacağını açıkladı. Boyner, interneti önemsiyor ve online alışverişte ülkenin en önemli sitelerinden biri olacak gibi görünüyor bu sayede Morhipo.

Oyun, Eğlence

• Game of Thrones, Pazar günü yayınlandı da yayınlanmadan önce 4 bölümü internete düştü bir şekilde. HD versiyonları olmasa da çoğu kişi dört bölümü birden izlemiş bulundu. Dört bölüm sonunda 1 aylık araya gireceklerini HBO açıklamıştı şimdi 5. bölüm için 2 aya yakın beklemek zorunda kalacak bu dört bölümü izleyenler.
• Susam Sokağı da (Evet hala varlar) Game of Thrones parodisi yapmış.

Gelelim 13 Nisan – 19 Nisan haftasına. Çok önemli gündem maddeleri yoktu aslında bu hafta. Ülkemizde internete bakış açısı hala emekleme aşamasında ve düzenlenen her etkinlikte inatla internetin önemi vurgulanmaya çalışılıyor. Bahsedilen şeyler hep aynı olsa da insanların hala bunu duymaya ihtiyacı var mı ben bilmiyorum. Evet internet önemli.

İnternet gelecek demek ve internetin geleceğini planladığını iddia edene sermaye sahipleri artık internetin öneminden bahsetmeyi bırakıp internette yükselmek üzere planlarını yapmalı. İnternet 1997’de de önemliydi, şimdi de önemli. Sermaye sahipleri 15 yıldan fazladır aynı şeyi söylüyorlar. Hala işin masal tarafındayız, geleceğe yönelik rakamlar ve araştırmalarla kendimizi şişiriyoruz.

Ama icraatımız yok. 1’ler ve 0’lardan artık 3’ler ve 9’lara geçmemiz gerekiyor. Bugün neden hala Mynet ya da Nokta Medya girişimleri haricinde bu rakamlara ulaşabilen ve sıfırdan online olarak kurulan markalarımız yok? Yayıncılık anlamında ve içerik üretimi anlamında neden hala kopya içerikten öteye geçemiyoruz? Konunun ucu Onedio’nun uzun süre boyunca Buzzfeed’dan çevirdiği/arakladığı içeriklerle ilgili sonunda anlaşma yoluna giderek para ödemesine gidiyor da bu içerik anlaşmalarının sonuçları ve yansımaları ne olacak? Gelişen bir tek durum var, içeriğin önemi artıyor. Burası kesin. Ama güzel olan orijinal içeriğin öneminin artık farkına varılıyor olması. Elbette burada da birkaç sıkıntı mevcut.

Bu aslında şu anda global düzlemde bir sorun. Önem arttı ve bunun artmasının sebebi liste içeriklerin internete uygunluğunun keşfedilmesi ama bir yandan da yaratıcı olmak adına bu liste içeriklerin fazla zorlama hale gelmesi gibi bir durum var. “Godalinyum potanslarını kompleks parametrik empulsatörlerle güçlendirmenin 12 şahane yolu” şeklinde içerikler var. Tıklayasınız geldi değil mi? Aslında mizahi bir dille sadece motorun hararetini anlatıyor. Orijinal içerik ile kaliteli içeriğin ayrımına varabilecek yapay zekalar ve arama motorları ortaya çıkmadığı sürece de bu böyle gidecek gibi görünüyor. Neyse. Bu girizgah böyle oldu. Growth hacker’ları araştırıyorum bu aralar da, işin etiği açısından bir ikilemden bahsediyor herkes. Biz anca Merve Ç.

Teknoloji

• İnternet başlığı altında da yazılabilirler ama haftanın ilk maddesi bu olmalı. Zira çok ama çok saçma bir durum. URL kısaltma servisi Bit.ly’ye erişimi engelledi TİB. Herhangi bir mantığı yok. Ama olmasına da bir sebep yok zira devlet işi tam olarak. Sosyal medyada paylaşılan bir URL’in Bit.ly ile kısaltılmış olması ve tutanaklara bunun böyle geçmesinden ileri geliyor her şey. Gerçekten internet erişim düğmesi ne yaptığını bilmeyenlerin elinde.
• Geçtiğimiz haftaların konusuydu ama henüz bir netlik yoktu o yüzden es geçmiştim. Ancak bu hafta, Google‘ın anti-tekel yasaları sebebiyle Avrupa Birliği’yle başının dertte olduğunu söylemek mümkün. Konsey, gelen şikayetler doğrultusunda Google’ın diğer internet şirketlerine yer bırakmayacak şekilde kendi ürünlerini empoze ettiği ve tekel oluşturduğu gerekçesiyle davalar açılıyor. İstenen şu: arama işlemleriyle geri kalan tüm Google ürünleri arasındaki bağlantıları kesmesi. Eğer Google’ın tekel oluşturduğuna hüküm verilirse 6,4 milyar dolar kadar bir ceza ödemek zorunda kalınacak. Google büyüklüğünde bir şirket için çok önemli bir rakam olarak görünmese de şirkete ciddi bir darbe olacaktır.
• Haftanın sonuna doğru gelen bir haber de Microsoft cephesinden. Android tabanıyla kendi platformunu ve işletim sistemini oluşturan bir kuruluş olan Cyanogen, Microsoft ile ortaklığa gideceklerini açıkladı. Her girdiği işte dikiş tutturamamaya başlayan (yeni nesil teknolojilerde diyelim) Microsoft, Android tarafına bu şekilde elini atarak yer kapmaya çalışıyor. Android tabanı üzerinden Microsoft nasıl yer edinebilir ki sorusunun cevabını da ülkemizde yeteri kadar bilinmeyen ve hakkının teslim edilmesi gereken One Drive ile olacağını söylemek mümkün. Bulut sistemi üzerinde bu kadar başarılı bir ürün çıkartmışken bir türlü platformlara yayamayan Microsoft, bu işbirliği ile One Drive‘ı hakettiği yere getirebilir. Belki. Sonu Surface projesi gibi olmasın da.
• Nokia, Fransız telekomünikasyon devi Alcatel-Lucent’i 15 milyar dolara satın aldı. E bi dakika Nokia’yı Microsoft almamış mıydı sorusunu duyar gibiyim. Microsoft, Nokia’nın cep telefonu birimini satın almıştı. Ancak Nokia hala tablet ve ileriye dönük iletişim teknolojileri geliştirmeye devam ediyor. Hatta HERE isimli bir harita uygulamaları mevcut. Apple’ın da satın alması gündeme gelmişti aylar önce (uygulamayı). Bu satın almayla birlikte Nokia, 5G teknolojisinin altyapısı için 40 bin mühendise sahip bir dev haline geldi. Çok ileriye dönük yatırımlar bunlar. Ama ceplerinden para çıkmamış neyse ki. Hisse verip almışlar şirketi. Ne yapacaklarına dair de bir websitesi yayınladılar: http://www.newconnectivity.com/

• Google‘a telefonumu bul yazınca Android telefonunuzun nerede olduğunu size gösteriyor artık. Aslında bu uygulama çok önceden beri vardı ama biraz makyajlayıp satmaya başladılar gibi. Satmak derken insanlara duyurmaktan bahsediyorum.
• Apple, Haziran ayında düzenleyeceği WWDC etkinliği için basın görevlilerine davet göndermeye başladı. Bir yığın da yasak ve detay var etkinliğe getirilmesi ya da getirilmemesi gereken şeylerde. Mesela selfie çubuğu getirmek yasak!
• Bu arada Apple’ın bu etkinlikte tanıtması beklenen yeni iMac’lerin 8k çözünürlük destekli olacağı yanlışlıkla(!) sızdırıldı. 8k monitör nedir?
• Facebook Avrupa’ya da ücretsiz internet getirme peşinde. Bunun için drone geliştirdiklerini f8 konferansında açıkladılar ama sadece Afrika ve Asya için sanılıyordu bu durum. Ama işin içinde Avrupa da var.
• Facebook internet götürmeye çalışsın Apple direkt elektriğe el atıyor. ABD’de ve Çin’de güneş panelleri kurarak enerji üretme amacındaki Apple, Çin’e de ufaktan önem veriyor gibi sanki. Detaylar burada.

İnternet

• Dünya Foursquare günü diye bir şey var. Neden var bilmiyorum ama 5 yıldır falan da kutlanıyor. O güne özel LinkedIn’in de Türkiye pazarlamacısı olan PUBLİK bir infografik hazırladı. Türkiye’de 7 milyonu aşkın 4sq ve Swarm kullanıcısı varmış.
• Coca Cola, İngiltere için hizmet veren websitesini online dergi kıvamına döndürdü çarşamba günü. Tasarım olarak muhteşem bir hal almış durumda site.
• Whatsapp kullanıcı sayısı 800 milyonu aşmış durumda. Facebook’a rakip gibi kullanım oranlarında. Tabii ikisi de Zuckerberg’e ait. Messenger’la Whatsapp’ı yakında daha da yaklaştıracaklar gibi. Detaylar burada.

• Silikon Vadisi’nde garip şeyler oluyor. Startup’lar, şirketler değişik uygulamalar yapıyorlar sürekli. Geçenlerde bir arkadaşım bahsetmişti, bir ofis 1 ay boyunca tüm çalışanlarını çıplak (anadan üryan) gelmeye teşvik etmiş. Şirketin verimliliği %30 artmış. Çıplak gelmek istemeyenlere de vücut baskılı tişörtler verilmiş. Neden sorusu akıllara geliyor da işte yapmışlar tanınmak için.

• Yukarıdaki haber ilginç olduğu için listeye girdi de iki CEO haberi asıl önemli olandı. İlk CEO’muz GoPro’nun CEO’su ve kurucusu Nick Woodman. 29 yaşında. Arkadaşları ona ne diyor bilinmez de 2014’te ne kadar para kazandığı dilden dile dolanmaya başladı: Tam tamına 284,5 milyon dolar!

• Tamam internet konu başlığında olmaları biraz yanlış gibi bu CEO ve ofis haberlerinin de aldırmayın. İnternet sayesinde tanınıyorlar. İşinize gelirse. Bu maddenin konusu olan CEO da Gravity Payments şirketinden. Kendi maaşını 70 bin dolar seviyesine çekip normalde olan 1 milyon dolarlık maaşını da tüm çalışanlara dağıtmış durumda.

• Ülkemizde hala adı duyulmadı ama Slack yayılmaya devam ediyor. Ofis içi iletişim uygulaması olan Slack, yayına başlayalı 1 yıl olmasına rağmen bu hafta aldığı 160 milyon dolarlık yeni yatırım turuyla değerlemesini 2,8 milyar dolara çekti. Ne bu Slack? Ne işe yarar? Öncekilerden farkı ne? Sadece adı havalı diye mi bu hale geldi? Ülkemizde ne zaman goygoyu dönecek? Şaka bi yana ben de ciddi ciddi ofis içinde kullanmak üzere doğru dürüst bir şey arıyorum. Mail forwardlamaktan dokümanlar karışır oldu. 100 kere forwardlanıp 200 kere revize edilen bir içeriğin son halinin hangi dosya olduğunu bulmak birinci dünya problemi işte.

• Online film izleme alışkanlıklarında Netflix, Amazon, Hulu ve hatta HBO ile batıya kolaylık sağlanırken bizde bunun örnekleri bir türlü oturmadı. YouTube bile film izleme servisi çıkartırken ülkemizde bu işi yapabilecek bir Mubi vardı, o da genel kitleye hitap eden filmleri barındırmıyor. Şimdi de online alışkanlık üzerinden pay kapmaya(e-ticaret sadece izleme değil) çalışan Sinemia diye bir site açılmış. Aylık ya da yıllık paketi alıp, ülkenin herhangi bir yerinde bir sinema salonunda (IMAX, 3D, 2D farketmez) günde bir film izleyebilirsiniz. Özel sinema kulübü diye tanıtılıyor. İlk başta online izleme imkanı sunacak sanmıştım ancak yine hevesim kursağımda kaldı. Abone olup her gün bir film izleyebiliyorsunuz Türkiye’nin her yerinde. Olay bu. Ucuza getiriyor film izlemeyi ama beklediğimiz yenilik hala bu değil. Netflix neredesin?
• Tinder da yeniliklere devam ediyor. Bu sefer de Facebook’la arayı iyi tuttuklarından olsa gerek Instagram entegrasyonunu getirmişler. İçeriği arttırıyorlar yavaş yavaş. Sadeliği bozmadan bunu ne kadar yapabilecekler görücez. Detaylar.

Oyun & Eğlence

• Geldik bu uzun yazının son bölümüne. Game of Thrones geçtiğimiz haftanın konusuydu. Bu haftanın en önemli oyun eğlence maddesi de uzun, çok uzun zamandır beklenen GTA 5‘in PC’lere çıkması oldu. Sonunda bugünleri de gördük. Master Race’de GTA 5 oynamak çok daha eğlenceli olacak. Üstelik mod destekleriyle life serverlar, role playing serverları da çıkacak yakında. İnsanlar kendileri geliştirecekler tüm bunları. Sadece Heist’larla sınırlı kalmayacak yani oyunun geliştirmeleri.

• Mortal Combat da yayınlandı. Ama kimse dönüp yüzüne bile bakamadı GTA 5 heyecanından.
• Bi diğer haber de Hearthstone’dan. Uzun süredir tabletlerde oynanabiliyordu Blizzard’ın kart oyunu ama sonunda iOS ve Android akıllı telefonlara da geldi resmi olarak. Detaylar burada.

• Özellikle son iki sıraya sakladım bunları. Önce Batman vs Superman: Dawn of Justice filmi fragmanı. Böyle şeylere “meh” deyip geçerdim ama fragman sonrası bi heyecan sardı.

• Gelelim sadede. Disney satın aldıktan sonra Star Wars‘un yeni serisinin geleceği açıklandı, o zamandan beri kocaman “meh”ler ile geçiştiriyordum her çıkan haberi. J.J. Abrams çekecekmiş, o olacakmış, sith kılıcı düşmüş, kesin bilgiymiş falan. Ama işte öyle bi teaser yayınladılar ki dibim düştü, 15 sene öncesine döndüm. Aralık ayına daha çok olduğu için de sövdüm. İşte o teaser. Disney Avrupa müdürüyle de online röportaj imkanı gibi bi şeyim var 4 Mayıs Star Wars (May the Fourth) Günü için. Havamı da atayım öyle gideyim.

İki haftanın en önemli teknoloji, internet ve eğlence haberlerinden derlenmiş bu uzun yazının sonuna kadar okumayı başaranlara teşekkür ederim. Yazıyı eğer beğendiyseniz, paylaşırsanız çok daha güzel olacak. Sizin için 2 saniyelik işlemin bizim için çok önemi var. Kendinize iyi davranın.