Neredeyse her konuda Change.org üzerinde bir imza kampanyası başlatılıyor. Çoğu zaman yüzbinleri bulan imza kampanyaları oluyor ve bunlar basında yankı uyandırıyor, ancak bunların yasal bir geçerliliğinin olup olmadığı pek çok kişi için merak ediliyor. Bu yazımızda Change.org imzalarının hukuki ve yasal boyutunun üzerinde duracağız.
İmza kampanyası belli bir konuda farkındalık oluşturmak, kamuoyu meydana yaratmak için yapılan sosyal faaliyettir. Kökü ne kadar eskiye gidiyor bilmiyoruz ancak imza kampanyası günümüz dünyasında adı hala geçen kavramlar arasındaki yerini koruyor. Çoğu zaman yüzbinleri aşan katılımcısıyla büyük yankı uyandırmayı başaran imza kampanyalarının yasal geçerliliğinin olup olmadığını hep merak etmişizdir. Bu soruya ülkemizin Türkiye Cumhuriyet Devleti çerçevesinde cevap arayacağız.
Arama motoru üzerinden yazımıza erişen kullanıcılarımız için kestirme bir cevap verelim ve derin analizimize geçmeden önce vakit kaybetmek istemeyen kişiler için cevabı verelim. Change.org imza kampanyalarının katılımcı sayısı ne kadar fazla olursa olsun YASAL BİR GEÇERLİLİĞİ BULUNMAMAKTADIR. Ülkemizin mevzuatında “imza kampanyası” diye bir kavram bulunmamaktadır.
Türkiye Cumhuriyet Devleti, 82. Anayasasıyla birlikte vatandaşlarına kamu kurum ve kuruluşlarını denetleyebilmesi, onlara soru sorabilmesi adına 3071 sayılı Dilekçe Hakkı Kanunu’nu ve 2003 yılında 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’nu Bilgi Edinme ve Dilekçe Hakkı kapsamında yürürlüğe katmıştır. Bu hakkın kullanılması şartınıysa Ad-Soyad, TC Kimlik No, İkametgah Adresi bilgisini içeren ve ele aldığı konuyu kısa, anlaşılır şekilde kaleme alınmış bir dilekçeye bağlı tutmuştur. Haliyle belli bir amaç için toplanan kitlenin bir kağıda veya web sayfasına ad-soyad imza bilgisini bırakarak bir devlet kurumunun adresine veya e-posta adresine göndermesi resmi bir talep ifade etmemektedir.
Durum böyle olunca Change.org ve benzer platformları üzerinden başlatılan kampanyaların da resmi bir geçerliliği ve sıfatı bulunmamaktadır.
Change.org Kampanyaları Nasıl Resmiyet Kazanır?
Bahsi geçen dilekçe hakkının kullanılması, Türkiye Büyük Millet Meclisi dilekçe komisyonu web sitesi ve BİMER portalıyla internet ortamına da taşınmıştır. TBMM Dilekçe komisyonu web sitesinde BİMER’den farklı olarak toplu imzaya açık dilekçeler düzenlenebilmektedir. Bu Change.org gibi mecralarla farkındalık oluşturan kitlenin TBMM e-dilekçeyi imzalaması mümkün kılınarak bahsi geçen konu resmiyet kazanır.
Dilekçelerin resmi bir üslupla ve nesnel verilerle yazılması gerektiğini belirtelim. Argo ifadeler ve internet dilinin kullanılan, gerçekle ilgisi olmayan ve iftira niteliği taşıyan dilekçelerin cezai sorumluluk taşıdığını da aklınızdan çıkarmayın.
